تصادفی می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. تمام فرضیات این تحقیق تایید شد و مشخص نمود که ارتقا تعهد و رضایت پرسنل با توسعه مسیر شغلی آنها ارتقا می یابد.
واژه های کلیدی:
مسیر شغلی، توسعه مسیر شغلی، برنامه ریزی مسیر شغلی، مدیریت مسیر شغلی، رضایت شغلی، تعهد مسیر شغلی
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه
در این فصل از پژوهش به بررسی بیان مسئله، اهمیت موضوع و ضرورت انجام تحقیق، فرضیات تحقیق، اهداف تحقیق، قلمرو تحقیق، سوالات تحقیق و مفاهیم کلیدی تحقیق پرداخته خواهد شد.
بیان مساله
در دنیای جهانی کسب و کار، تغییرات دایمی و روزانه، بر فرایند های ساختار دهی مجدد، کاهش اندازه سازمانی، ادغام ها و تصاحبات مزایای تکنولوژیکی و سایر اقدامات جهت برآمدن از پس فشارهای جهانی گواهی می دهند. این تغییرات در سطوح سازمانی اهمیت مدیریت افراد در محل کار و به خصوص برنامه ریزی و مدیریت شغلی را افزایش داده اند. به طور مستدل نیروی کار با ارزش ترین منبع سازمان های معاصر است که فراهم سازی آنها با یک مسیر شغلی با ثبات یک رابطه برنده – برنده هم برای سازمان و هم برای کارکنان ایجاد می کند. توسعه روز افزون تکنولوژی منجر به تحولات شگرف در تمام عرصه های زندگی شده و استفاده از آن در جهت تحقق اهداف فردی و سازمانی موجب رضایت استفاده کنندگان از آن خواهد شد. نظریه سرمایه نیروی انسانی آغازی است بر خلاقیت و نوآوری برنامه ریزی مسیرهای شغلی اعضای سازمانی که از سیاست ها و تکنیک های مدیریت منابع انسانی جهت توسعه مهارت ها، توانایی ها و شایستگی های هدفمند برای ارائه محصولات و خدمات جدید جالب توجه، استفاده می کند. برانچ (۲۰۰۴) خاطر نشان می سازد که مسیر شغلی، دارایی فردی کارکنان است و سازماندهی است که مسیر شغلی کارکنان را مدیریت و برنامه ریزی می کند. با این وجود طی دهه های گذشته تصور شده که افراد، مسئول تهیه و ساخت مسیر شغلی خود هستند. از این رو مدیریت مسیر شغلی مستلزم ابتکارات سازمانی و فردی به منظور بهبود حداکثر مزایای است. توسعه مسیر شغلی فرایند پیچیده ای درباره رشد کارکنانی است که برای افراد و سازمان مفیدند. یک سیستم توسعه مسیر شغلی طراحی شده خوب، سازمان را قادر می سازد تا بر استعدادهای داخلی ارزشمند برای کارگزینی و ارتقا از طریق تطبیق مهارت ها، تجربیات و اشتیاق های فردی در جهت نیازهای سازمانی، تلنگری وارد کند. به علاوه آن می تواند نسبت به طرح جانشینی برای جذب، حفظ و انگیزه کارکنان و در نتیجه نیروی کار بهره ور تصمیمهای آگاهانه بگیرد (تیت[۱]، ۲۰۰۱، کاپل[۲] و شفرد[۳]،۲۰۰۴، کای[۴]،۲۰۰۵). بنابراین توسعه مسیر شغلی باید یک سیستم مداوم مرتبط با ساختارهای منابع انسانی سازمان باشد و نه یک رویداد زمانی (لی بویتز[۵] و همکاران،۱۹۹۸). این موارد پیوند میان سازمان و فرد را در تعریف و حفظ یک فرایند توسعه مسیر شغلی قابل تحمل مطرح می کند که مستلزم فرضیه سازی و آزمون نتایج تکنیکهای توسعه مسیر شغلی در متون و زمینه های متفاوت است.
با توجه به گسترش تکنولوژی نیاز به آموزشهای جدید در سازمانها احساس می شود. بکارگیری دانش جدید در سازمان می تواند موجب گسترش افقی شغل شده و میزان رضایت شغلی را تغییر دهد. توجه به عواملی که موجب ارتقا تعهد و رضایت شغلی می شود برای نیروی انتظامی استان لرستان بسیار با اهمیت می باشد و این نیرو در تلاش است تا عوامل موثر بر ارتقا رضایت و تعهد کارکنان خود را بررسی نماید. از این رو برای این سازمان بسیار مهم است تا به این سوال که آیا برنامه ریزی و مدیریت مسیر شغلی می تواند موجب افزایش رضایت و تعهد شغلی کارکنان خود شود، پاسخ دهد. در این تحقیق کمک خواهد کرد تا به این سوال و مشکل مهم در نیرو انتظامی استان لرستان پاسخ دهد.
اهمیت موضوع و ضرورت انجام تحقیق
نیروی انتظامی مجبور است برای برآورده نمودن نیازهای جدید جامعه، دانش و تکنولوزی سازمانی خود را ارتقا دهد. گسترش دانش و تکنولوژی جدید در سطح نیروی انتظامی استان لرستان موجب شده است تا مدیریت این سازمان دوره های آموزشی لازم برای ارتقا دانش و عملکرد پرسنل را برنامه ریزی نماید. این افراد هنگام آموزش، می بایست امور محوله سازمان خود را نیز انجام دهند. همچنین پس از پایان دوره های آموزشی تا جایگزینی کامل دانش جدید، علاوه بر استفاده از برخی روش های معمول، می بایست دانش و تکنولوژی جدید را نیز بکار گیرند. این امر موجب گسترش افقی وظایف آنها می شود. اگرچه گسترش شغلی در کوتاه مدت موجب کاهش خستگی و افزایش رضایت می شود، اما در دراز مدت می تواند موجب نارضایتی و کاهش تعهد پرسنل گردد. این که چقدر نیروی انتظامی استان لرستان عملکرد موفقی خواهد داشت بستگی به پرسنل آن دارد. لذا پرسنل راضی، با انگیزه و متعهد، کارایی سازمان را افزایش داده و عملکرد آن را موثرتر خواهند کرد. در حال حاضر با گسترش شغلی پرسنل نیروی انتظامی استان لرستان، میزان تغییر در رضایت و تعهد پرسنل آن بوضوح مشخص نمی باشد. با جرای این تحقیق، نیروی انتظامی استان لرستان خواهد توانست تاثیر مدیریت و برنامه ریزی انجام شده برای مسیر شغلی پرسنل خود را بررسی نماید و از میزان تاثیر آن بر رضایت و تعهد ایجاد شده در پرسنل خود آگاهی یابد و برای افزایش کارائی سازمان برنامه ریزی نماید.
فرضیات تحقیق
فرضیه ۱: برنامه ریزی مسیر شغلی رابطه مثبت بر تحقق توسعه مسیر شغلی دارد.
فرضیه ۲: مدیریت مسیر شغلی رابطه مثبت بر تحقق توسعه مسیر شغلی دارد.
فرضیه ۳: رضایت شغلی رابطه مثبت با توسعه مسیر شغلی دارد.
فرضیه ۴: تعهد مسیر شغلی سطح رضایت را با توسعه مسیر شغلی افزایش می دهد.
اهداف تحقیق
هدف اصلی تحقیق:
بررسی ارتباط میان برنامه ریزی و مدیریت مسیر شغلی بر تعهد و رضایتمندی شغلی مطالعه موردی نیروی انتظامی استان لرستان می باشد
اهداف فرعی تحقیق:
بررسی و تعیین رابطه احتمالی بین برنامه ریزی مسیر شغلی و تحقق توسعه مسیر شغلی
بررسی و تعیین رابطه احتمالی بین مدیریت مسیر شغلی و تحقق توسعه مسیر شغلی
بررسی و تعیین رابطه احتمالی بین رضایت شغلی و توسعه مسیر شغلی
بررسی و تعیین رابطه احتمالی بین تعهد مسیر شغلی و افزایش سطح رضایت با استفاده ازتوسعه مسیر شغلی
سوالات اصلی تحقیق
سوال اصلی تحقیق
آیا میان برنامه ریزی و مدیریت مسیر شغلی بر تعهد و رضایتمندی شغلی در نیروی انتظامی استان لرستان ارتباط قرار است؟
سوالات فرعی تحقیق
آیا برنامه ریزی مسیر شغلی رابطه مثبت بر تحقق توسعه مسیر شغلی دارد؟
آیا مدیریت مسیر شغلی رابطه مثبت بر تحقق توسعه مسیر شغلی دارد؟
آیا رضایت شغلی رابطه مثبت با توسعه مسیر شغلی دارد؟
آیا تعهد مسیر شغلی سطح رضایت را با توسعه مسیر شغلی افزایش می دهد؟
قلمرو پژوهش (موضوعی، زمانی، مکانی)
قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این تحقیق، بررسی ارتباط میان برنامه ریزی و مدیریت مسیر شغلی بر تعهد و رضایتمندی شغلی مطالعه موردی نیروی انتظامی استان لرستان است
قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این تحقیق نیروی انتظامی استان لرستان می باشد.
قلمرو زمانی
قلمرو زمانی تحقیق محدوده زمانی پژوهش می باشد که از آبان ماه ۱۳۹۲ آغاز و فروردین ماه ۱۳۹۳ به پایان رسید.
مفاهیم کلیدی تحقیق
مسیر شغلی:
هال[۶] و همکاران (۱۹۸۶) یک مسیر شغلی را به عنوان فرایند مادام العمری که از سلسله مراتبی از فعالیت ها، نگرش ها و رفتارهای مرتبط تشکیل شده و در طول زندگی کاری فرد اتفاق می افتد، تعریف کرده اند. هم چنین آن به عنوان یک الگوی کاری و مرتبط به تجربه مانند موقعیت های شغلی، وظایف و فعالیت های شغلی، تصمیم گیری شغلی و شرح حوادث کاری مانند اشتیاق های کاری، ارزش ها و انتظارات، نیازها و احساسات درباره تجربیات کاری دیده شده که مسیر زندگی شخصی فرد را شامل می گردد.
توسعه مسیر شغلی:
گرین هاوس[۷] (۲۰۰۰) پیشنهاد می دهد که توسعه مسیر شغلی یک فرایند مداوم فردی در میان مجموعه از مراحل است که هریک بوسیله مجموعه موضوعات و وظایف منحصر به فرد مشخص می شود. هال و همکاران (۱۹۸۶) توسعه مسیر شغلی را به عنوان پی آمد ناشی از تعامل برنامه ریزی مسیر شغلی فردی و فرآیندهای مدیریت مسیر شغلی رسمی تعریف کردند
برنامه ریزی مسیر شغلی:
لی بویتز (۱۹۸۶) با این تعریف زمانی موافق است که آنها برنامه ریزی مسیر شغلی را به عنوان یک فرایند فردی که مهارت ها، علایق و ارزش هایشان را تعیین میکند، تعریف کنند. لی بویتز (۱۹۸۶) بیان می کند که افراد در برابر برنامه ریزی شغلی شان، شناخت مهارت ها، ارزش ها و علایقشان مسولند و گزینه های مسیر شغلی را جهت تحقق اهداف و برنامه های مسیر شغلی شان جستجو می کنند.
مدیریت مسیر شغلی:
مدیریت مسیر شغلی یک فرایند مداوم آماده سازی، توسعه، اجرا و تمرکز بر برنامه ها و استراتژی های مسیر شغلی تعهد شده بوسیله افراد یا سیستم مسیر شغلی سازمان است. به علاوه مدیریت مسیر شغلی، یک فرایند مداوم زندگی کاری ست. یک مسیر شغلی خرسند کننده می تواند احساسات اجرایی را ارتقا دهد در حالی که تصمیم های مسیر شغلی ضعیف می تواند یک اثر زیان بار بر احساس فرد داشته باشد.
رضایت شغلی:
گریسون[۸] (۱۹۸۷) رضایت شغلی را به عنوان حالت احساسی مثبت تعریف می کند که از ارزیابی شخصی یا تجربه فرد نسبت به شغل نتیجه می شود. چاری[۹] و براولد[۱۰] (۲۰۰۳) رضایت شغلی را به عنوان یک واکنش فعال فردی نسبت به جنبه های خاص شغل تعریف می کنند.
تعهد مسیر شغلی:
شوری، به دلیل تجمع بیش ازحد نمکهای مختلف، از مهمترین نگرانیها و عوامل خسارت زا در مناطق خشک و نیمهخشک است. خاکهای شور در سطح زمین، گسترده هستند. بیش از ۸۰۰ میلیون هکتار از اراضی جهان تحت تأثیر شوری قرار دارند (شامل خاکهای شور و سدیک) که این مقدار معادل بیش از ۶ درصد از اراضی دنیاست (فائو، ۲۰۰۸). پیدایش خاکهای شور میتواند به صورت طبیعی اتفاق افتاده باشد و یا به واسطهی توسعهی کشت آبی همراه با تبخیر زیاد و فعالیتهای بشری ایجاد شده باشد. با وجود ضرورت یون کلرید به عنوان ریزمغذی برای همهی گیاهان عالی و سدیم به عنوان عنصر ضروری برای گیاهان هالوفیت و برخی از گونه های ۴C، تجمع نمک میتواند زمینهای قابل کشت را به محیطی نامطلوب برای کشاورزی تبدیل کرده، تنوع محلی گیاهان را کاهش داده، رشد و تکثیر گیاهان را محدود کند و منجر به سمیت در گیاهان غیر متحمل به شوری شود. بیشتر گیاهان زراعی نسبت به شوری حساس هستند (توران و همکاران، ۲۰۰۹). انتظار میرود که افزایش اراضی شور، اثرهای مخرب جهانی را در پی داشته باشد و منجر به کاهش ۲۵ درصد از اراضی قابل کشت در ۲۵ سال آینده شود که این مقدار تا اواسط قرن ۲۱ میلادی به ۵۰ درصد خواهد رسید (مهاجان و توتجا، ۲۰۰۵).
۱-۲-۲- خاک شور
خاک شور به خاکی گفته میشود که مقدار نمک آن در منطقهی ریشه به قدری زیاد است که به رشد گیاه آسیب رساند، ولی از آنجاییکه خسارت ناشی از شوری به گونه، رقم، مرحلهی رشد و عوامل محیطی بستگی دارد، تعریف دقیق خاکهای شور دشوار است (امامی، ۲۰۰۵). میتوان گفت که همهی خاکهای شور، حاوی نمکهای محلول در آب هستند (بلیلاک، ۱۹۹۴). قابل قبولترین تعریف خاک شور از فائو (۱۹۹۷) اقتباس شده و به این صورت است که خاک شور، خاکی با هدایت الکتریکی عصارهی اشباع (ECe) 4 دسیزیمنس بر متر و یا بیشتر است و خاکهایی با هدایت الکتریکی بیش از ۱۵ دسیزیمنس بر متر، خاکهای بسیار شور هستند. کاتیونهای مرتبط با شوری، +Na، +۲Ca، +۲Mg و آنیونهای معمول در ارتباط با شوری شامل -Cl، -۳HCO و-۴۲ SOهستند. در خاکهای شور، دو یون سدیم و کلر به عنوان مهمترین یونها، مورد توجه قرار میگیرند، زیرا یون سدیم موجب تخریب ساختار فیزیکی خاک میشود و از سوی دیگر، سدیم و کلر بیش از حد طبیعی برای گیاهان سمی هستند. خاکهای شور بر اساس غلظت کل نمکها و نسبت سدیم به مجموع کلسیم و منیزیم در عصارهی اشباع خاک به سه دسته شور (حاوی غلظت بالای نمکهای محلول و ECبرابر و بیش از ۴ دسیزیمنس بر متر و تعلق کمتر از ۱۵ درصد از CEC به سدیم)، قلیا (غلظت نمکهای محلول پایین، ولی درصد سدیم قابل تبادل بالا ([۱]ESP)، یعنی ESP برابر و بیش از ۱۵) و شور- قلیا (نوعی خاک قلیایی با pH کمتر از ۵/۸، تعلق بیشتر از ۱۵ درصد CEC به سدیم وEC بزرگتر از ۴ دسیزیمنس بر متر) تقسیم شدهاند، ولی این تعریف گاهی کنار گذاشته میشود و خاکهای حاوی نمک بیش از اندازه را خاک تحت تأثیر شوری مینامند (امامی، ۲۰۰۵). گیاهان مواد غذایی ضروری را به فرم نمکهای محلول جذب میکنند، در حالی که تجمع بیش از حد نمکهای محلول، شوری خاک نام دارد. به طور معمول، خاکهای شور یا خاکهای تحت تأثیر شوری در مناطق خشک و نیمهخشک یافت میشوند (بلیلاک، ۱۹۹۴).
۱-۲-۲-۱) وسعت شوری در جهان و ایران
بیش از ۸۰۰ میلیون هکتار از اراضی جهان تحت تأثیر شوری قرار دارند که ۳۹۷ میلیون هکتار از آنها مربوط به خاکهای شور و ۴۳۴ میلیون هکتار مربوط به خاکهای قلیا (سدیمی) هستند که این مقدار معادل بیش از ۶ درصد از اراضی کل دنیاست (فائو، ۲۰۰۸). از ۱۵۰۰ میلیون هکتار نواحی زیر کشت دیمکاری، ۳۲ میلیون هکتار (۲۱ درصد) تحت تأثیر شوری ثانویه (شوری ثانویه ناشی از فعالیتهای بشر است) و از ۲۳۰ میلیلون هکتار از نواحی تحت آبیاری، ۴۵ میلیون هکتار تحت تأثیر شوری قرار دارند (۲۰ درصد). اگرچه، اراضی تحت آبیاری فقط ۱۵ درصد از کل نواحی زیر کشت را شامل میشوند، ولی قابلیت دوبار تولید در مناطق بارانی را دارند و یک سوم غذای دنیا را تأمین میکنند (مونز، ۲۰۰۵). توزیع و پراکندگی اراضی شور در سطح جهان، یکنواخت نیست، به طوری که قارهی اقیانوسیه با حدود ۳۶۰ میلیون هکتار و قارهی آسیا با حدود ۳۱۰ میلیون هکتار از اراضی شور بیشترین سطح اراضی شور را دارا هستند. در آسیا بعد از شوروی سابق، چین، هندوستان و پاکستان، بیشترین سطح خاکهای شور به ایران تعلق دارد. وسعت اراضی شور در ایران بر اساس آمار منابع مختلف بین ۲۳ تا ۳۴ میلیون هکتار برآورد شده است، به طوری که آمار فائو (۲۰۰۰) حاکی از این است که ۵/۲۵ میلیون هکتار از اراضی ایران شور و ۵/۸ میلیون هکتار، بسیار شور هستند. اراضی شور ۱۴ درصد از وسعت کشور ایران را شامل میشود که به طور عمده در مناطق مرکزی و جنوبی ایران قرار دارند (فرهودی، ۱۳۸۸).
۱-۲-۳- علل شوری
قلیایی و شور شدن از هوادیدگی کانیها آغاز میشود. غلظت املاح خاک هنگامی زیاد میشود که آب، نمکهای محلول را با خود حمل و در محلی متمرکز میکند و نمکها پس از تبخیر آب در خاک باقی میمانند. این پدیده، نحوهی پیدایش خاکهای شور را به طور ساده بیان میکند. به همین دلیل است که خاکهای شور، بیشتر در مناطق پست نواحی خشک و نیمهخشک و با زهکشی محدود به وجود میآیند. لازم به ذکر است که آبیاری بی رویه نیز اغلب بیش از آنکه نمک را از خاک خارج کند، موجب شور شدن خاک میگردد. شوری خاک میتواند به دو صورت شوری اولیه و ثانویه دیده شود. شوری اولیه بر اثر واکنشهای تجزیه و تخریب عوامل جوی بر روی سنگهای آذرین به وجود میآید که در نتیجهی آن، نمکهای محلول آزاد میشوند و به مرور به وسیلهی آبهای جاری حمل و خاک را شور میکنند. در حالت دیگر، نمکها به طور مستقیم از مواد مذاب کوههای آتشفشانی حاصل میشوند. یعنی، نمکها به صورت ترکیب گازی و بخاری شکل و یا مواد مذاب (ماگما) و غیر وارد دریا میشوند و در آنجا تجمع مییابند و بر اثر یک گردش بسته و دایمی بین دریاها و خشکی، نمکها به خشکی کشانده میشوند. هر دو نوع خاکهای شور، یعنی آنهاییکه بر اثر فرآیندهای تشکیل خاک به وجود میآید (شوری اولیه) و خاکهای شور ثانویه از نظر کشاورزی حایز اهمیت زیادی هستند (دولتی، ۱۳۸۷).
۱-۲-۳-۱) علل پیدایش خاکهای شور در ایران
پیدایش خاکهای شور میتواند به صورت طبیعی اتفاق افتاده باشد و یا به واسطهی توسعهی کشت آبی، آبیاری بیرویه در مناطق با تبخیر زیاد و فعالیتهای بشری ایجاد شوند (توران و همکاران، ۲۰۰۹). دو عامل اصلی شور شدن خاکهای ایران به شرح زیر است:
الف- بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی و تبخیر شدید از سطح خاک که در نهایت تحت تأثیر پدیدهی مویینگی موجب حرکت نمک به سطح خاک میشود.
ب- آبیاری زمینهای کشاورزی توسط آبهایی با کیفیت پایین (فرهودی، ۱۳۸۸).
۱-۲-۴- اثرهای مخرب شوری
شوری به شدت رشد گیاه را تحت تأثیر قرار میدهد و از اثرهای مخرب آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- کاهش پتانسیل اسمزی محلول خاک (تنش آبی)
۲- عدم تعادل مواد غذایی
۳- اثر ویژهی یون (تنش شوری)
۴- اثر بر روی فرآیندهای مهمی مانند فتوسنتز، سنتز پروتئینها، فرآیندهای متابولیک مربوط به انرژی و چربی (پروایز و ستییاواتی، ۲۰۰۸).
در جدول زیر اثر مقادیر مختلف شوری بر روی واکنش گیاهان زراعی آورده شده است:
شوری (دسیزیمنس بر متر) | واکنش گیاهان زراعی |
۰-۲ ۲-۴ ۴-۸ ۸-۱۶ بالاتر از ۱۶ |
اثرهای شوری اغلب ناچیز است. از تولید گیاهان خیلی حساس کاسته میشود. از تولید بسیاری از گیاهان کاسته میشود. تنها تولید گیاهان متحمل مطلوب است. تنها تعداد بسیار کمی از گیاهان بسیار متحمل تولید مطلوب دارند. |
شوری خاک به حضور غلظت بالای نمکهای محلول در محلول خاک (خاک منطقهی ریشه) نسبت داده میشود. غلظت بالای نمکهای محلول علاوه بر کاهش پتانسیل اسمزی، با ایجاد محدودیت در جذب آب توسط ریشه، رشد گیاه را تحت تأثیر قرار میدهد. گونه های مختلف گیاهی، حساسیت متفاوتی را به فشار اسمزی بالا نشان میدهند. شوری بر اثر غلظت بالای نمکها در محلول خاک در جذب متعادل یونهای اساسی دخالت میکند.
مهمترین اثرهای شوری بر رشد و تولید گیاه به صورت زیر است:
۱- جوانهزنی کند و غیریکنواخت بذور
۲- خشکی فیزیولوژیکی، پژمردگی و خشک شدن گیاه
۳- رشد محدود، برگهای کوچک، ساقهها و شاخه های کوتاه
۴- گلهای کم، باروری کم و بذور کوچک
همهی این موارد در نهایت، عملکرد را پایین میآورد (استربان، ۲۰۰۳).
برخی از محققان، خسارتهای عمده ناشی از تنش شوری در گیاهان زراعی را به شرح زیر گزارش کردهاند:
کاهش پایداری غشای سلولی، کاهش فعالیت آنزیمهای فتوسنتزی، کاهش شدت فتوسنتز، کاهش تورژسانس سلولها، کاهش توسعهی برگها، تجمع یون سدیم در برگ و در نهایت کاهش عملکرد دانه (فرهودی، ۱۳۸۸).
مونز (۲۰۰۱) نیز با بررسی اثرهای تنش شوری بر گیاهان، عامل اصلی کاهش رشد گیاهان تحت تأثیر تنش شوری را ناشی از تنش اسمزی و تنش یونی (به ویژه یون سدیم) دانسته است. وی بیان کرد که تجمع یون سدیم در برگ گیاهان منجر به تخریب غشاهای سلولی، کاهش فتوسنتز و کاهش رشد گیاه میگردد. در حالی که، کاهش جذب آب بر اثر تنش اسمزی ناشی از شوری منجر به کاهش توسعهی برگها، کاهش تبادلات روزنهای و در نهایت کاهش فتوسنتز برگها میشود. تنش شوری به طرق گوناگون موجب کاهش عملکرد گیاه میشود هر چند که سهم هر یک از عوامل به درستی مشخص نیست. از آن جمله، تجمع یونها در محیط ریشه موجب ایجاد تنش اسمزی و در نهایت خشکی فیزیولوژیکی گیاهان میگردد. از سوی دیگر، تأثیر نامطلوب یونهای سدیم و کلر نیز موجب اختلال در فرآیندها و اندامهای اساسی گیاه نظیر فتوسنتز و پایداری غشای سلولی میشود. وجود گونه های فعال اکسیژن[۲] تحت تأثیر تنشهای شوری و خشکی ناشی از شوری را نیز باید به این مجموعه اضافه کرد. مجموع این عوامل در نهایت منجر به کاهش فتوسنتز و آسیبپذیر شدن گیاه در برابر سایر عوامل محیطی نظیر بیماریها، حشرات یا سایر تنشهای غیره زندهی محیطی میشود. از اثرهای غیر مستقیم تجمع نمک در محیط ریزوسفر، میتوان به تخریب ساختمان فیزیکی خاک و به هم زدن توازن مواد غذایی خاک اشاره کرد. به طور طبیعی کلیهی این عوامل بر رشد گیاه مؤثر هستند و میزان این تأثیر به
درجهی حساسیت گیاه بستگی دارد (فرهودی، ۱۳۸۸).
۲
آموزش مرتبط با مدیریت دانش
۶٫۶۱
۳
قابلیت های فناوری اطلاعات
۵٫۹۶
۴
ساختار سازمان
۵٫۹۲
ازآنجایی که سطح معناداری آزمون فریدمن برای عوامل مطرح شده در کارایی سیستم مدیریت دانش برابر ۰٫۰۰ شد، بنابراین تفاوت معنی دار است و میزان اولویت عوامل متفاوت است.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
مقدمه
در پایان هر فعالیت تحقیقی محقق پس از آزمون فرضیات می بایستی نتایج کار را ارائه دهد .نتایج حاصل از فرضیات نیز پایه هایی هستند که پیشنهادات براساس آن شکل میگیرند.بنابراین یکی از قسمت های مهم تحقیق که در واقع می تواند راهی برای تبدیل نظریات به عمل برای موفقیت در آینده باشد نتیجه گیری های صحیح و پیشنهادات مربوط و مناسب است. نتیجه گیری هایی که بر اساس تحلیل های صحیح ارئه شده باشد می تواند مشکلات موجود بر سر راه سازمان را که تحقیق به آن منظور طراحی شده است را برطرف کند.
در این فصل ابتدا به اهداف و فرضیات و الگوی نظری پژوهش به طور خلاصه اشاره می گردد و تعریفی مختصر از نمونه و جامعه آماری و برخی از یافتههای مهم تحقیق ارائه می شود. سپس به بحث و نتیجه گیری در خصوص نتایج حاصل از یافته های تحقیق پرداخته می شود.
در بحث و نتیجه گیری به استنباط از نتایج این پژوهش و چرایی حصول این موارد بر اساس تحقیقات پیشین و ادبیات موضوعی پرداخته می شود. در نهایت نیز از یافته های تحقیق برای مدیران اجرایی و محققان آتی، پیشنهادهایی ارائه می گردد.
۵-۱ خلاصه تحقیق
این پژوهش در صدد پاسخ به این مسأله است که آیا استفاده از مدیریت دانش باعث بهبود عملکرد سازمان می شود ؟ هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل موثر بر کارایی سیستم مدیریت دانش درشرکت های شهرک صنعتی دلیجان، بررسی قابلیت های فناوری اطلاعات در شرکت های شهرک صنعتی دلیجان، ارائه راهکارهایی برای استقرار مدیریت دانش در شرکت های شهرک صنعتی دلیجان می باشد و در نهایت ارائه پیشنهاد های کاربردی برای رفع موانع و پوشش نقاط ضعف سازمان در به کارگیری مدیریت دانش است. فرضیات تحقیق شامل بین ساختارسازمان و کارایی سیستم مدیریت دانش رابطه وجود دارد، بین سطح دانش کارکنان و کارایی سیستم مدیریت دانش رابطه وجود دارد، بین آموزش مرتبط با مدیریت دانش و کارایی سیستم مدیریت دانش رابطه وجود دارد، بین قابلیت های فناوری اطلاعات و کارایی سیستم مدیریت دانش رابطه وجود دارد، بین کارایی سیستم مدیریت دانش و عملکرد مشتری رابطه وجود دارد می باشند که سؤالات پرسشنامه در ارتباط با شاخص های ارزیابی هریک از فرضیه ها طراحی شده اند.
از نظردستهبندی تحقیقات برحسب هدف، میتوان این تحقیق را یک تحقیق کاربردی محسوب کرد، از نظر دستهبندی تحقیقات توصیفی، این پژوهش از نوع پیمایشی به شمار میرود، به دلیل اینکه وارد میدان فعالیت شده و با پرسش از مدیران شرکت های شهرک صنعتی دلیجان، به سؤالات تحقیق پاسخ داده شده است. اطلاعات موردنیاز دراین تحقیق از روش کتابخانه ای و در روش میدانی درخصوص موضوع مورد تحقیق با ارائه پرسشنامه به اعضای نمونه جمع آوری گردید. جامعه آماری شامل کلیه مدیران شرکت های شهرک صنعتی دلیجان می باشد که با توجه به ویژگیهای جامعه آماری تحقیق و تفاوت در سطوح دیدگاه ها و پراکندگی صفت اصلی تحقیق، حجم نمونه لازم برای انجام تحقیق برآورد گردید.
در این پژوهش، ابزار اندازهگیری، پرسشنامه بود که در آن با بهره گرفتن از طیف لیکرت، نظر افراد جمع آوری شد. و با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ، از قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری اطمینان حاصل شد و همچنین برای اطمینان از روایی ابزار اندازه گیری از روش روایی محتوا استفاده به عمل آمد. در این پژوهش به روش توصیفی نیز به تحلیل دادههای به دست آمده، پرداخته شده و با بهره گرفتن از مشخصه های آماری، نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار به تحلیل توصیفی ویژگیهای جامعه پرداخته، و درسطح استنباطی هم به منظور پاسخ به فرضیات و یافتن روابط خاص میان متغیرهای جامعه و همچنین دستیابی به سایر یافته ها از آزمون فریدمن ، آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
۴-جذب و واجذب تکرار پذیر داشته باشد.
۵-فاز جاذب جامد خالص بوده و ناخالصی نداشته باشد.
۱-۹-۵ مواد جاذب برای استخراج فاز جامد
این مواد به سه دسته تقسیم بندی می شوند:
۱-سیلیکاژل: فاز جاذب سیلیکاژل بسیار قطبی می باشد که معمولا عمل جذب در آن به صورت برگشت ناپذیر بوده به این دلیل قابلیت انتخابی نداشته و کمتر استفاده می شود برای رفع این عیب به جای گروه های OH در سیلیکاژل گروه های دیگری جایگزین می شوند و به این گروه ها فاز های پیوندی گفته می شود که معروف ترین آنها اکتادسیل[۱۵](C18) است. این جاذبها معمولاً مشکلاتی دارند بعنوان مثال در pHهای ۸-۲ ناپایدارند و یا اینکه باقیمانده گروه های سیلانول[۱۶] اسیدی آزاد می تواند باعث برهم کنش ثانویه و نامطلوب شود که برای حل این مشکلات از فرایند End-capping استفاده می شود که عملکرد گروه های سیلانول آزاد را معمولاً با گروه های متیل مسدود می کند.
۲- جاذب پلیمری: بر پایه پلیمر بوده و آنالیت در داخل آن قرار میگیرد هر کدام از پلیمرها آنالیت های خاصی را جذب می کنند که اساس کار پلیمر های قالب مولکولی است و مزیت آنها نسبت به ذرات سیلیس این است که در تمام محدوده های pH پایدار بوده و همچنین سطح فعال وسیع تری دارند.
۳- کربن (گرافیت): این مواد جاذب شامل شکلهای مختلف کربن مانند کربن سیاه گرافیتی[۱۷] (GCB) و کربن متخلخل گرافیتی[۱۸] (PGC) می باشد که آنالیتهای بسیار قطبی را به دام می اندازند.
اگرچه تعداد بسیار زیادی از مواد جاذب برای استخراج فاز جامد وجود دارد اما مشکل اصلی همه آنها گزینش پذیر نبودن است)یان و همکاران[۱۹]۲۰۱۰) که همین مسئله باعث شده امروزه کمتر مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل از پلیمرهای قالب مولکولی به عنوان جاذب در استخراج فاز جامد بیشتراستفاده می شود.
۴-پلیمرهای قالب مولکولی
جاذب های پلیمرهای قالب مولکولی دارای گزینش پذیری بالا می باشند. در واقع پلیمرهای قالب مولکولی دارای یک حفره خالی بوده که فقط به یک آنالیت خاص حساس می باشد(استیونسون، ۱۹۹۹).
انواع روش های انجامSPE با کمک پلیمرهای قالب مولکولی:
استخراج فاز جامد با پلیمرهای قالب مولکولی مشابه استخراج فاز جامد با دیگر جاذب ها به دو صورت پیوسته (on-line) و نا پیوسته (off-line) می تواند انجام شود که البته شیوه نا پیوسته به دلیل شرایط عمل و سادگی، بیشتر در زمینه استخراج فاز جامد با کمک پلیمرهای قالب مولکولی کاربرد دارد.
رایج ترین قالب ها برای استخراج فاز جامد با MIP ها با سیستم آنالیزHPLC کارتریج یا ستون SPE که شامل یک مخزن (معمولاً پلی اتیلن) با یک بستر جاذب می باشد. این ستونها با طیف گسترده ای از مواد جاذب مختلف در دسترس هستند و مقادیر معمول آنها شامل mg500- 25 از مواد جاذب و ml10- 1 از حجم مخزن می باشد که این ستون ها در روش نا پیوسته کاربرد دارند. در حالیکه برای روش پیوسته این مواد جاذب در پیش ستونها پر می شوند و مقدار آنmg 100- 20 است.این روش از حساسیت بالا برخوردار می باشد و کارآرایی آن به اندازه ذرات داخل ستون بستگی دارد هر چه اندازه ذرات کوچکتر کارایی ستون بیشتر می شود.
استخراج فاز جامد قالب مولکولی[۲۰] (MISPE) به روش پیوسته و نا پیوسته شبیه هم هستند. تفاوت اصلی این دو روش این است که در روش نا پیوسته نمونه کاملاً پاکسازی شده و آنچه استخراج شده به سیستم آنالیز تزریق می شود اما در روش پیوسته تمام نمونه ای که از ستون (حاوی ذرات پلیمر قالب مولکولی) عبور داده شده مستقیماً به سیستم آنالیز تزریق می شود.
مطالعات زیادی مبنی بر استخراج فاز جامد با بهره گرفتن از پلیمرهای قالب مولکولی به روش پیوسته و جفت شدن این سیستم با سیستم کروماتوگرافی مایع صورت گرفته است (مالت و همکاران[۲۱]،۲۰۰۴ ؛ واتابه و همکاران[۲۲]،۲۰۰۴). بطوریکه تعداد زیادی از تحقیقات برای جداسازی آنالیت از نمونه های زیست محیطی، نمونه های بیولوژیکی، نمونه های غذایی و …. به کمک شیوه MISPE پیوسته انجام شده است. اخیراً کوپل شدن سیستم پیوسته با کروماتوگرافی گازی (GC) برای آنالیز نمونه های بیولوژیکی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
شیوهMISPE نا پیوسته بیشترین سهم مطالعات را به خود اختصاص داده بطوریکه می توان استخراج بسیاری از ترکیبات را از ماتریکس های مختلف مانند نمونه های آب (رودخانه، دریا، زیرزمینی، فاضلاب)(کلودیو و همکاران[۲۳]،۲۰۰۱ ؛ زینگیانگ و همکاران[۲۴]،۲۰۱۲) ، مایعات زیستی (خون ، ادرار ، سرم)(سارونگ می و همکاران[۲۵]،۲۰۱۱)، موادغذایی(کارولینا و همکاران[۲۶]،۲۰۱۲)، بافت های حیوانی(یان شی و همکاران[۲۷]،۲۰۱۱)و…. می توان انجام داد.
فصل دوم
پلیمرهای قالب مولکولی
۲-۱ پلیمر قالب مولکولی[۲۸] (MIP)
پلیمری که در حضور یک مولکول هدف واکنش پلیمریزاسیون آن انجام شده سپس مولکول هدف بوسیله استخراج از پلیمر جدا می شود و در نتیجه یک پلیمر با حفرهای خالی به اندازه مولکول هدف ایجاد می شود که به آن پلیمر قالب مولکولی می گویند.این پلیمرها وابستگی شیمیایی خاصی به نمونه از خود نشان می دهند.
عملکرد پلیمرهای قالب مولکولی مشابه نظریه قفل و کلید فیشر بوده(این نظریه در سال ۱۸۹۴ توسط امیل فیشر[۲۹] مطرح شد) یعنی پلیمر قالب بندی شده دارای حفره نقش قفل(آنزیم) و نمونه خاص بکار رفته نقش کلید(سوبسترا) را بازی می کنند. که اساس این نظریه برهمکنشهای بین آنزیم و سوبسترا می باشد.
شکل ۲- ۱ تصویر شماتیک از نظریه قفل و کلید فیشر
اکثر فرآیندهای زیستی از چنین ترکیبات قفل و کلید تبعیت می کنند بطوریکه طی چند دهه اخیر بسیاری از دانشمندان روی این ترکیبات به منظور یافتن یک کلید خاص و مناسب برای یک گیرنده خاص تحقیقات زیادی انجام داده اند.
اولین کارها در این زمینه که باعث ظهور پلیمرهای قالب مولکولی شد به اوایل قرن نوزدهم و پژوهشهای یک شیمیدان روسی بنام پولیاکو[۳۰] بر می گردد که در سال ۱۹۳۱ تحقیقی را در مورد اثر حضور حلالهای مختلف (بنزن، زایلن و تولوئن) روی ساختار منافذ سیلیکا هنگام خشک کردن آن منتشر کرد. طی بررسیهای انجام شده که از اسید سولفوریک بعنوان آغازگر پلیمریزاسیون استفاده شده بود میزان ارتباط بین ظرفیت بار منافذ سیلیکا و وزن مولکولی حلالهای مربوطه و همچنین میزان پیوند مجدد این حلالها به سیلیکا گزارش شد(پالیاکو،۱۹۳۱).
به دنبال آن تئوری در مورد تنوع تشکیل آنتیبادیها در رویارویی با آنتیژنهای فعال زیستی توسط پائولینگ ارائه شد. طبق تئوری پائولینگ هر واحد ساختاری از آنتیبادی قادر است ساختار سه بعدی خود را در جهت یابیها و برهمکنشهای ممکن با آنتیژن تغییر دهد. بنابراین آنتیبادی با نقاط نقش شده آنتیژن که به عنوان مولکول هدف به کار میرود، ترکیب می شود که بعدها این تئوری در پلیمرهای قالب مولکولی به کار گرفته شد(هیوس و همکاران[۳۱]۲۰۰۲).
محدوده کاربرد این پلیمرها بسیار وسیع بوده بطوریکه در استخراج های مؤثر برای اهداف دارویی و پزشکی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند(آلندر و همکاران[۳۲]،۲۰۰۰). اهمیت دیگر پلیمرهای قالب مولکولی, اندازهگیری داروها، سادگی این روشها و امکان اتوماسیون روشهاست.(کای وگاپتا[۳۳]،۲۰۰۴)
همچنین تحقیقاتی روی پلیمرهای آلی قالب مولکولی شده صورت گرفت به دو گروه از دانشمندان بنام کلاتز[۳۴] و ولف[۳۵] در سال ۱۹۷۲ مربوط می شود که هر دو بر اساس اتصالات کووالانسی بین مونومر و مولکول هدف پیش از پلیمریزاسیون می باشند.
گروه کلاتز موفق به ایجاد محل های اتصال ویژه متیل اورانژ در شبکه پلیمری پلی اتیلن ایمین شد(تاکاگیشی[۳۶] و کلاتز،۱۹۷۲) و گروه ولف و همکارانش مطالعاتی در مورد تشکیل محل های اتصال خاص که فقط به فرم آنانتیومر D گلیسرولیک اسید حساس بود انجام دادند(ولف و سرحان[۳۷]،۱۹۷۲).
۲-۱-۱ ویژگیهای پلیمرهای قالب مولکولی
-
- تهیه آنها بسیار آسان بوده و با هزینه و زمان کم امکان پذیر است.
-
- پایداری خود را در برابرگرما،فشار و عوامل شیمیایی مختلف حفظ می کنند.
-
- در عملیات مکرر بدون از دست دادن فعالیت خود قابل استفاده هستند.
-
- استحکام مکانیکی بالایی دارند.
-
- امکان نگهداری آنها برای مدت طولانی وجود دارد بدون اینکه تغییری در خواص فیزیکی و شیمیایی آنها ایجاد شود.
-
- گزینش پذیری بسیار بالایی نسبت به مولکول هدف از خود نشان می دهند.
-
- برای مولکول های زیستی می توانند استفاده شوند.
-
- این پلیمرها را می توان بسته به کاربردشان در شکلها و روش های مختلف تهیه کرد.
۲-۲ مراحل فرایند قالب بندی مولکولی
بطور کلی اساس قالب بندی مولکولی شامل سه مرحله است:
-
- تشکیل کمپلکس اولیه یا پیش پلیمر بین مولکول هدف و مونومر عامل (برهمکنشهای بین مولکول هدف و مونومر عاملی)
-
- پلیمریزاسیون کمپلکس مولکول هدف- مونومر عاملی در حضور عامل اتصالات عرضی
-
- خروج مولکول هدف از شبکه پلیمر
شکل(۲-۲) مراحل پلیمر قالب بندی شده را نشان میدهد.
شکل ۲- ۲ تصویر شماتیک از فرایند پلیمر قالب مولکولی
۲-۳ برهمکنشهای بین مولکول هدف و منومر عاملی
قالب زنی مولکولی فرآیندی است برای سنتز موادی که دارای سایت های تشخیص ویژه برای مولکولهای کوچک اند. فرایند با مولکول هدف مورد نظر شروع می شود. مولکول هدف دو کارکرد دارد: اول یک شیئ سه بعدی است که اطراف آن می تواند یک حفره درون پلیمر تشکیل شود. دوم گروه های عاملی روی مولکول هدف می توانند در بسیاری از موارد گروه های عاملی مونومرها را از پیش آرایش(برهمکنش) دهند. این باعث می شود که مونومرهای عاملی با جهت گیری خاصی که مکمل مولکول هدف است وارد شبکه پلیمری شوند.
روش های مختلف برهمکنشهای بین مولکول هدف و مونومر عاملی عبارتند از: کوئوردیناسیون یون- فلز، نیمه کووالانسی، کووالانسی و غیرکووالانسی. اختلاف بین این روشها اساساً در آرایش و آماده سازی اولیه مولکول هدف و مونومرهای عاملی پیش از پلیمریزاسیون می باشد(پیلتکسی و ترنر[۳۸]،۲۰۰۶).
از بین روش های ذکر شده روشی که ساده و مؤثرتر باشد مورد استفاده قرار می گیرد که دو روش آخر بیشتر مورد توجه هستند. اساس این روشها بر پایه بر هم کنش های کووالانسی و غیرکووالانسی بین مولکول هدف و مونومرهای عاملی است . این برهمکنش ها در میزان گزینش پذیری پلیمرهای قالب مولکولی موثر است همچنین انتخاب دقیق مونومر عاملی هم عامل دیگری در میزان بر هم کنش می باشد.
بالای صخره ای از اینجا دور…
شب یک دامنه از بوی پونه و کتاب،
یک بته سیگار
عکسی از ری را
و یک پیاله ی آب
بعد انگار که نیامده رفته باشم
خداحافظ نسیمای غمگین من.(ساده بودم تو نبودی باران بود، ص ۴۶۶)
نسیما عشق است،اما بسیار کم تر از ری را،صالحی با او به درد و دل می نشیند، از غم ها و تنهایی هایش می گوید و سرخوردگی ها را با او در میان می گذارد و در نهایت ری را و عکس و خاطرات او که صالحی را از نسیا دور م یکند،الحی خلوت و خاطراتش با ری را را به حضور و همدمی به نسیما ترجیح می دهد،نسیا عشقی است ملایم و دو راز شوق و هیاهو در قلب صالحی.
صحبت گل سرخ از باران و
صحبت باران از گل سرخ است،
اما هی باد می آید،
آمدن،وزیدن و افعال ساده ای دیگر.
با این همه،وقتی که وزیدن باد… هی بی جهت است،
یعنی چه!؟
هی علامت حیرت!هی علامت پرسش؟
گل سرخ،پیاده ای مغموم است
گوشه ی یک پارک قدیمی شاید
خواب دامنه ای دور از دست را می بیند.
پس چرا پی ستاره در پیاله ی آب می گردی گلم!؟
یک امشب نخواب و بر بام باد برآ؟
سینه ریز ستارگان باکره را
به نرخ یک آواز ساده خواهی خرید
فکر می کنی من بی جهت به این زبان هفت ساله رسیده ام!؟
نه به جان نسیما
به خاطر همه ی آن خواب هامان
در نیمه راه بیم و باور است که چانه می زنم
باد که بیاید،باران که بیاید
تو باید به عمد از میان آوازهای کودکان بگذری
چترت را کنار ایستگاهی در مه فراموش کن
خیس و خسته به خانه بیا
نمی خوام شاعر باشی،باران باش!
همین برای هفت پشت روییدن گل کافی ست،
چه سرخ،چه سبز و په غنچه!(ص ۲۵۴-دفتر یکم)
نسیما در کنار صالحی است،صالحی به او مهر می ورزد،دل نگران اوست و با او قدم می زند اما نه به آن اندازه که به ری را عشق می ورزد. ضلع دوم این مثلث در دستان نسیما بسیار کم رنگ تر از ری را و ضعیف تر به تصویر کشیده شده است. صالحی در این اشعار خسته نیست،پیر نیست اما آن انگیزه های جوانی و دوره ری را را ندارد. یا شاید از هیاهوی جوانی دور مانده و عاقلانه عشق می وزد. بسیار آرام،صبور و به دور از بی تابی آن روزها،نسیما سمبل عشق است. اما عشقی که با منطق توأم باشد. عاقلانه عشق ورزیدن و عاقلانه از عشق گذشتن را در این اشعار می توان لمس کرد.هرچند عشق توأم با جنون و بی قراری است.اما نمی توان اینگونه عشق هایی را منکر شد که رگ هایی از عاقلانگی و پروا در آن موج می زند.
رازا
رازا هم در اشعار صالحی معشوق است. اما عشقی خسته،عشقی ناتوان، عشقی پیر،فرسوده گی در فکر صالحی عاشقانه ی صالحی با رازا نقاب و چهره می گشاید. در بند بند این عشق به نوعی مرگ را به تصویر کشیده است.صالحی افسوس از دست رفته ها را می خورد.ضلع سوم مثلث به دستان رازا است.ضلعی بسیار ناتوان و غمگین.رازا عشقی ست که رنگ پیرده و محزون است.
از اورادِ همان مغان مادینه
رازاحرف عجیب ر
رازا
حرف عجیب الف
رازا حرف عجیب ز
تا می تنم تنا،تنا تنی
یا یوماآنادا،تو از منی!
به من بگو
حالا چند هزاره از آن دقایق دانسته می گذرد؟
هزاره هاست
ردیف شمعدانی های بالای چینه مرده اند
دنباله ی لغزان دامن باد و
بوی مزار فروغ مرده است
راه شبنم پوش گلاب دره و
خواب مخفی ما مرده است
ماریا مرده است
ارنستو
نرودا
ماچوپیچو مرده است
بلندی های دربند و
شمیم بی ورای شهریور مرده است