طی مصاحبه با زنان سرپرست خانوار مشخص شد که میزان محرومیت از نیازهای اقتصادی مهم­ترین عامل در تعریف یک “زندگی راحت” نسبت به مابقی نیازها بوده و پس از آن محرومیت از نیازهای فرهنگی بیشترین فراوانی را داشته است. محرومیت از نیازهای اجتماعی پس از آن و در نهایت محرومیت از نیازهای سیاسی قرار دارد. همچنین مجموعه‌ی این محرومیت­ها، زمینه‌ی شکل­ گیری احساس نابرابری را در جمعیت نمونه فراهم کرده بود.
۴-۱-۳. فقدان حامی عاطفی و مالی: زمینه­ ساز نداشتن احساس شادمانی
پرسش سوم مصاحبه­ی انجام گرفته با زنان سرپرست خانوار این بود که “شادمانی را چگونه احساس و تعریف می­کنید؟” بیشتر آن‌ها در پاسخ به داشتن حامی عاطفی و مالی اشاره کردند. در واقع نبودن همسری که نیازهای عاطفی و مالی آن‌ها را برآورده سازد یا خویشاوندان درجه‌ی یکی که بتوانند در این زمینه به آن‌ها تکیه کنند، آن‌ها را عذاب می­داد. البته تعدادی هم سلامتی، تندرستی و داشتن ایمان قوی را شادمانی می­دانستند. در کل با توجه به گفته‌ی این زنان می­توان گفت: «شادمانی یعنی اینکه از لحاظ عاطفی و مالی، حامی و تکیه­گاه مناسبی داشته باشی تا نیازهای اساسی زندگیت تأمین شود» در نتیجه در این خصوص به سه مقوله می­توان اشاره کرد:
۱- حامی عاطفی
۲-حامی مالی
۳- سلامتی، تندرستی و داشتن ایمان قوی
بیش از ۸۷ درصد از زنان سرپرست خانوار احساس شادمانی خود را با حامی عاطفی تعریف کردند. آن‌ها در مجموع شادمانی را با داشتن یک همسر خوب و مهربان یا با قدردانی و دلجویی اطرافیان­شان تعریف کرده، معتقد بودند با وجود اینکه مقاومت زیادی در مواجهه با مشکلات زندگی دارند، نه تنها کسی قدر آن‌ها را نمی‌داند، بلکه با آن‌ها بدرفتاری هم می­ کنند. در نتیجه سخت ابراز ناراحتی کرده و احساس بی­پناهی، نداشتن تکیه­گاه و بی‌کسی در تعریف آن‌ها از شادمانی تأثیر بسیاری داشت.
«وقتی شوهر آدم خوب باشد، کار کند، خودت و بچه­هایت را گردش ببرد و خوش اخلاق باشد، آن وقت می­توانی شادمانی را در زندگیت حس کنی» (زن۵۰ ساله علت سرپرستی: فوت همسر).
«شادی یعنی اینکه محبت در زندگیت باشد. خانواده­ات، بچه­هایت، فامیل‌هایت و همه اطرافیانت مهربان باشند و درکت کنند. مثلاً من با این همه تلاشی که برای پابرجا نگهداشتن زندگی‌ام کردم، انتظار دارم اطرافیانم قدرم را بدانند تا حدقل احساس پوچ بودن نکنم. شادی یعنی توجه کردن و دوست داشتن تمام کسانی که در اطرافت هستند» (زن ۴۶ ساله، علت سرپرستی: زندانی بودن همسر).

«شادمانی حس خوب بودن و درونی است؛ مثلاً یک نفر مثل من که از بچگی پدر و مادر نداشته به یک شوهر خوب احتیاج دارد که به او مهربانی کند، تکیه­گاهش باشد و حس خوشبختی و خوبی را به او بدهد. در کل شادمانی به‌نظر من یعنی داشتن حامی که از لحاظ عاطفی بشود به او تکیه کرد» (زن ۳۸ ساله، علت سرپرستی: طلاق).
«آدم وقتی احساس شادی می­ کند که یک همسر خوب در کنارش باشد و زندگی آرامی برایش مهیا کند. به‌طور کلی شادمانی از نظر من یعنی داشتن یک همسر سالم که به خانواده­اش محبت کند و به آن‌ها توجه داشته باشد». (زن ۴۶ ساله، علت سرپرستی: اعتیاد و متواری شدن همسر).
«وقتی شوهرت فوت می­ کند یا رهایت می­ کند یا بود و نبودش در زندگیت مهم نیست، شادی دیگر در زندگیت جایی ندارد. شادمانی یعنی اینکه یک نفر تو را دوست داشته باشد و به بچه­هایت توجه کند. وقتی در زندگیت جاهایی می­روی و خسته می­شوی، کنارت باشد. با وجود همه مشکلات مالی که داشتم هیچ وقت تعریف من از شادمانی پول نبوده، بلکه شادی را در دوست داشتن می‌بینم. حتی وقتی شوهر حضور نداشته باشد، اگر پدر و مادرت یا خواهر وبرادرهایت هم درکت کنند و به خودت و بچه­هایت توجه کنند، باز ممکن نیست خیلی شادمانی را حس کنی» (زن ۵۴ ساله، علت سرپرستی: اعتیاد شوهر).
بیش از ۷۴ درصد از زنان سرپرست خانوار در تعریف احساس شادمانی، به داشتن حامی مالی اشاره کردند. در واقع تنگنا و فشار اقتصادی وارد شده بر این گروه از زنان و فقدان قابلیت و توانمندی اجتماعی آن‌ها به‌منظور اشتغال در بازار کار باعث شده بود که به سختی از پس هزینه معاش عائله خود برآیند؛ بنابراین شادمانی خود را در داشتن یک زندگیِ بدون دغدغه مالی می­دیدند.
«شادمانی یعنی اینکه وضع مالی‌ات به حدی خوب باشد که همه تحویلت بگیرند، خیالت از هزینه‌ی زندگیت راحت باشد، راحت در خانه‌ات بنشینی و بدون اینکه غرورت را بشکنی و حاضر شوی دست به هر کاری بزنی، مرد خانه‌ات خرج و خوراک بچه­هایت را به خانه بیاورد» (زن ۵۱ ساله، علت سرپرستی: متواری شدن همسر).
«شادمانی یعنی آنقدر داشته باشی که دستت را جلوی کسی دراز نکنی؛ البته زیاد مادی نیست؛ فقط محتاج کسی نباشی. شادمانی از نظر من یعنی از لحاظ مالی تکمیل باشی حتی اگر شوهر هم نداشته باشی» (زن ۳۷ ساله، علت سرپرستی: طلاق).
«شادی یعنی اینکه روحت آرام باشد. وقتی دغدغه نداشته باشی. سرماه شد استرس اجاره خانه، آب، برق، شهریه بچه، مخارج خانه و دکتر بچه­هایم را نداشته باشم. در زندگی یک زن سرپرست خانوار آرامش حرف اول را می­زند، بهتر بگویم شادی‌اش در آرامش است. آرامش یعنی اینکه دغدغه این و آن را نداشته باشی» (زن ۳۹ ساله، علت سرپرستی: فوت همسر).
«شادی یعنی اینکه نیازهای بچه­هایت برطرف بشود. غذای دلخواهشان را برایشان بگیرم. شادی یعنی اینکه روزی بچه­هایم به اندازه‌ی خودشان داشته باشند و محتاج کسی نباشند» (زن ۴۸ ساله، علت سرپرستی: فوت همسر).
« شادمانی یعنی اینکه در زندگی‌ات آسایش داشته باشی، دستت به دهنت برسد، کسی از لحاظ مالی تو را حمایت کند، کسی مثل شوهر ،پدر و مادر. شادی یعنی در رفاه زندگی کنی، در واقع شادی برعکس همه‌ی این سختی­ها است که من دارم» ( زن ۵۳ ساله، علت سرپرستی: طلاق).
کمتر از ۴۰ درصد این زنان، سلامتی، تندرستی و داشتن ایمان قوی را شادمانی می­دانستند.
«با وجود این همه سختی که در زندگیم داشتم و دارم اما در مرحله اول شادمانی را در داشتن معنویات می‌بینم و اینکه بدانم خدا به من توجه می­ کند و هوای بچه­هایم را دارد» (زن ۵۵ساله، علت سرپرستی: متواری شدن همسر)
«شادمانی یعنی اینکه بچه­هایم سالم باشند، کنار هم باشیم خودم هم سالم باشم و بتوانم نان حلال در بیاورم» (زن ۴۳ ساله، علت سرپرستی: رها کردن همسر).
«شادی در مرحله اول یعنی اینکه تنت سالم باشد، خدا از دستت راضی باشد، بتوانی بروی زیارت» (زن۵۳ ساله، علت سرپرستی: طلاق).
«من شادمانی را در سلامتی و عمر با عزت تعریف می‌کنم. همین که خدا را داشته باشم و تن سالم به من بدهد تا کار کنم از زندگی‌ام راضی­ام».(زن ۳۴ ساله ، علت طلاق).
جدول شماره(۴-۲): توزیع فراوانی تعریف احساس شادمانی

طبق مصاحبه­ ها زنان سرپرست خانوار در تعریف شادمانی در مرتبه‌ی اول تکیه­گاه عاطفی و پس از آن تکیه­گاه مالی را عامل مهمی دانسته‌اند؛ سلامتی، تندرستی و داشتن ایمان قوی از نظر این گروه در درجه‌ی سوم، عامل شادمانی بوده است. بنابراین زنان سرپرست خانوار شادمانی را در رسیدن به یک سری نیازهای اساسی می­دانند.
۴-۱-۴. یادآوری گذشته‌ی تلخ: زمینه­ ساز افسردگی
اکثر زنان سرپرست خانوار دچار افسردگی‌های حاد و مزمنی هستند که نیازمند رسیدگی است. چهره­ های خسته این زنان حاکی از رنج فراوان آنان در طی سال‌های متمادی است. اکثر آنان در هنگام مصاحبه با بغضی در گلو و گریه پاسخ می‌دادند. به‌طوری که به سادگی نشانه­ های افسردگی را در آنان یافت می‌شد. نتایج به‌دست آمده در گفتگو با آن‌ها نشان می­دهد که اغلب آن‌ها دارای گذشته‌ای تلخ و دردناک بودند. بیشتر آن‌ها در پاسخ به این پرسش که “تعریفتان از غم و غصه چیست؟” به فقر و آسیب­های عاطفی و روانی دوران بچگی‌شان اشاره داشتند که به‌تدریج در طول زندگی وخیم­تر و ناگوارتر شده بود. به گفته‌ی این زنان، همسرانشان وضعیتی مشابه آن‌ها داشتند و در نتیجه امکان تحرک و گذر از تنگدستی هرگز برایشان میسر نشده است. در واقع مشکلات و مسائل آن‌ها نسبت به گذشته به‌تدریج بیشتر شده و آن‌ها را با مشکلاتی مثل ازدواج ناموفق و در نهایت مسئولیت بزرگ کردن فرزندان­شان مواجه کرده است. این گروه از زنان نه تنها پیش ازدواج، بلکه در ازدواج و پس از آن هم محرومیت را تجربه کرده ­اند و همچنان با آن درگیر هستند. آن‌ها تمام وقایع و تجربه ­های زیسته خود را به‌تدریج در مسیر محرومیت طی کرده‌اند­ و مشاهده‌ی این وضعیت که فرزندان­شان هم مانند دوران کودکی خودشان با بدبختی بزرگ شده ­اند، آن‌ها را از لحاظ روحی به شدت ضعیف کرده است. در نتایج حاصل از این مصاحبه­ ها، زمینه‌ی افسردگی این زنان به چند مقوله تقسیم می‌شود: